ROE VERSUS WADE
Noong ika-22 ng
Enero, taong 1973 (ika-41 anibersaryo na ang kalilipas na January 22), inilabas
ng Korte Suprema ng Estados Unidos ang kanilang desisyon sa kasong Roe vs. Wade na, sa kauna-unahang
pagkakataon, nagbigay ng karapatan sa batas na sadyaing ipalaglag o ipapaslang
ang sanggol na nasa sinapupunan ng isang ina.
Naging legal, puwede na sa batas, ang abortion.
Ang Roe vs. Wade
ay pinaikling pamagat ng kaso, “Jane Roe versus District Attorney Henry Wade
(ng Estado ng Texas)”. Ang “Jane Roe” ay
pambabaeng katumbas ng “John Doe”, “alias” na ginagamit upang ipalit sa
pangalan ng taong nasasangkot sa kaso, kung hindi alam ang totoong pangalan o,
tulad dito, kung kailangang itago ang totoong pangalan upang bigyan ng
kaukulang proteksyon ang nasasangkot.
Ngunit dahil naisapubliko na rin ang totoong pangalan ng Jane Roe na
ito, banggitin na rin natin ang totoong pangalan niyang “Norma McCorvey”.
Ang buod ng
usapin ay pawalan ng bisa ang batas ng Estado ng Texas na nagbabawal at
nagpapataw ng parusa sa abortion, sapagkat noong mga panahong iyon, buntis si
Norma McCorvey at nag-iisip na ipalaglag ang laman ng kanyang sinapupunan. At sa desisyon ng Korte Suprema ng Estados
Unidos, napagpasyahan ngang pawalan ng bisa ang mga batas na nagbabawal sa
abortion, sa dahilang ang mga ito raw ay lumalabag sa “right to privacy” ng babaeng nasasangkot—karapatang protektado sa
ilalim ng Bill of Rights ng Saligang Batas ng Estados Unidos. Mula noon, sa kabila ng ilan pang usaping umabot
sa U.S. Supreme Court, sa kabila ng mainit na debate sa pagitan ng dalawang
kampong natagurian nang “Pro-Life”,
kontra sa abortion, at “Pro-Choice” o
pabor sa abortion, hindi pa rin nababaligtad ang buod ng desisyon sa Roe vs.
Wade.
Kung tutuusin,
hindi dapat mahirap makitang higit na mataas na halaga ang karapatang mabuhay—right to life—ng sanggol, kung
ihahambing sa “right to privacy” ng inang nais itigil ang kanyang
pagdadalantao. Oo nga, karapatang pantao
rin ang hayaang magsarili at gawin ang kagustuhan sa kanyang pag-iisa, bastat
walang kapwang masasagasaan, at dapat itong igalang ng Estado, hindi maaaring
panghimasukan ng batas. Ganunpaman,
kapag abortion ang pinag-uusapan, malinaw din naman sa ating mga Pinoy na ang
sanggol sa sinapupunan, gaano man kaliit pa, ay buhay ng tao, sapagkat life begins at conception—fertilization, ang pag-iisa ng semilya
ng ama at ovum ng ina—at ito ay hayagang nakasaad sa ikalawang pangungusap ng
Section 12, Article II ng ating Saligang Batas:
“(The State) shall equally protect
the life of the mother and the life of the unborn from conception”.
Sa desisyon ng U.S.
Supreme Court sa kasong Roe vs. Wade, hayagan ding iniwasan ng mga mahistradong
pagpasyahan kung kailan talaga nagsisimula ang buhay ng tao: tila sinasasabing
hindi talaga mapapatunayan kung saang punto nagiging tao ang kalipunan ng mga cells at tissue na nasa loob ng katawan ng isang ina, bagamat sa kalaunan ay
maaaring mauwi ito sa pagiging sanggol na iluluwal. Sa ganitong pagdadahilan—bagamat hindi naman
lahat sumang-ayon, mayroon ding dissenting
opinion sa mga mahistrado—napagpasyahan ng mayorya na pamayanihin ang
right-to-privacy upang ibasura ang mga batas na nagbabawal at nagpapataw ng
parusa sa abortion.
Sa ating bansa,
ipinagbabawal pa rin at pinarurusahan hanggang ngayon ang abortion bilang salang-kriminal,
sa ilalim ng Article 256 hanggang Article 258 ng ating Revised Penal Code. Salamat sa isinasaad ng Section 12, Article
II, ng ating Saligang Batas, hindi maaaring pawalan ng bisa ang pagbawal sa
abortion sapagkat malinaw sa ating sistema kung kailan nagsisimula ang buhay ng
tao.
Hindi naman
maaaring pagtalunan pa na, sa pagtatagpo at pag-iisa ng semilya ng lalaki at
ovum ng babae, mayroon nang bagong buhay:
lumalago sa panahon, mayroon na ring sariling DNA, at hindi masasabing
bahagi lamang ng katawan ng ina o ama sapagkat kinasangkutan nilang dalawa. Sinasabi lamang ng mga nagsusulong ng
abortion na hindi ito masasabing “buhay ng tao”. Kailangan pa nga naman ng microscope para
makita, paano sasabihing may karapatang mabuhay labag man sa kalooban ng
babaeng may-katawang nagdadala nito?
Mahirap nga
marahil sa pisikal na agham na patunayang may karapatang mabuhay ang zygote na ito. Ganunpaman, malinaw sa pananampalatayang
Kristiyanong may mga karapatan na ito bilang tao—karapatang hindi nakasalalay
sa kamay lamang ng ina o mga magulang, ni ng Estado—at lahat, ang buong
sambayanan, ay may tungkuling ipaglaban ang karapatang iyon (CCC, 2270-2275).
Kung makalusot
mang hindi maparusahan sa ilalim ng batas ng tao ang abortion, ito ay isang
napakalaking kasamaan sa Batas Kalikasang Moral dahil, bukod sa pagkitil ng
buhay ng tao, ang biktima sa abortion ay tiyak na inosente at tiyak na walang
kalaban-laban. At madalas, pinangungunahan
pa ito o kinasasangkutan ng mismong inang may pinakapangunahing tungkuling
mahalin at arugain ang sanggol na iyon.
Hanggang
dito na lamang po pansamantala; hanggang sa susunod, all the best po sa inyong
lahat.
O.C.P.A.J.P.M.
No comments:
Post a Comment